Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü tarafından 20.05.2024 tarihinde gerçekleştirilen “Selefi-Cihatçı Örgütler ve Türk Dünyası” başlıklı bir panel düzenlenmiştir. Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü müdürü Prof. Dr. Nadim MACİT’in oturum başkanlığını yürüttüğü panele Akdeniz Üniversitesi E. Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail YAKIT, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Zeki İŞCAN, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hilmi DEMİR ise konuşmacı olarak katılmıştır. E.Ü. Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü’nün konferans salonunda gerçekleşen panele, Ege Üniversitesi’nden dekanlar, öğretim üyeleri, öğrenciler ve çok sayıda katılımcı iştirak etmiştir.
Panelin açılışında konuşmasına Türk dünyasının kalbi olan Türkistan coğrafyasında Selefi-cihatçı örgütlerin etki alanına sahip olduğunu ifade eden Prof. Dr. Nadim MACİT, panelin konusu olan “Selefi-Cihatçı Örgütler ve Türk Dünyası” başlığının Türkiye Cumhuriyeti’nin güvenliği açısından da büyük önem arz ettiğini ifade ederek başlamıştır. Prof. Dr. Nadim MACİT, panelin açılışı sonrasında ilk turda sözü Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Zeki İŞCAN’a bırakmıştır. Selefiliğin tanımlanması en zor dinî akımlardan biri olduğunu söyleyen Prof. Dr. İŞCAN, Selefiliği en genel şekilde “İslâm’a karşı İslâm” olarak tanımlamış, bu örgütlerin Türk dünyası ve İslâm için tehlike arz ettiğine dikkat çekmiştir. Ardından sözü alan TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hilmi DEMİR, Türkiye’nin özellikle Suriye ile sahip olduğu uzun sınır hattı ve mevcut siyasî karmaşa sebebiyle riskli bir konumda bulunduğunu ifade etmiştir. Dünyada ideolojilerin bittiğinin düşünüldüğü bir dönemdeki boşlukta radikalizmin İslâm üzerinden yükselişe geçtiğini ifade eden Prof. Dr. Demir, gelecek vizyonlarının bu gerçeklikten uzak şekilde planlanamayacağını, ülkemizin ve Türk dünyasının Selefi-cihatçı örgütler konusuna dikkat etmesi gerektiğine değinmiştir. Sonrasında sözü alan Akdeniz Üniversitesi E. Öğretim Üyesi Prof. Dr. İsmail YAKIT, Kur’an’ın dilinin çoğunluk tarafından doğru anlaşılamadığını, bu sebeple ayetlerin yanlış yorumlandığını ifade ederek konuşmasına başlamış ve bu savını farklı örneklerle desteklemiştir. Selefi-cihatçı örgütlerin de bu yanlış yorumlamaları kendi ideolojilerine uygun şekilde kullandığını ifade eden Prof. Dr. Yakıt, bu örgütlerin İslâm’ın en temel kaidelerini dahi anlayamadıklarına dikkat çekmiştir. Bu bağlamda Prof. Dr. Nadim MACİT’in sorusu üzerine çocuk yaşta evlendirilen kız çocuklarına ilişkin ayet değinen Prof. Dr. Yakıt, bu ayetin bilinçli bir şekilde yanlış yorumlandığını, özgün hâlinde “regl olamayan kadınlar” ile evlenilebileceğini bildiren ayetin değiştirilerek “henüz regl olmamış” şeklinde yorumlandığını ve bu ayet ile başta Selefi-cihatçı örgütler olmak üzere benzer zihniyete sahip dinî hareketlerin kız çocuklarıyla evlendiklerini ifade etmiştir.
Panelin ikinci turunda sözü yine Prof. Dr. Mehmet Zeki İŞCAN almış, Türk dünyası içerisinde Selefi hareketlerin kökenlerine değinerek dinî radikalliğin kökenlerinde Arap sosyolojik kültürünün ve Osmanlı siyasî düşüncesinin yer aldığını ifade etmiştir. Sonrasında sözü alan Prof. Dr. Hilmi DEMİR, özellikle S.S.C.B.’nin 70 yıl boyunca yaptığı toplum mühendisliğinin aksi bir etki yarattığını, 90 sonrasında bağımsızlığını kazanan Türk devletlerinin dinî bakımdan bir boşlukta kaldığını ve buradaki boşluklara radikal örgütlerin nüfuz ettiğine dikkat çekmiştir. Modern dünyanın gelenekten yoksun durumunun Selefilik ve radikalizmin yerleşmesi ve yayılmasında önemli bir etken olduğunu söyleyen Prof. Dr. Demir, geçmişin Sol-Marksist ideolojisinin cüppe giyerek Selefi-cihatçı ideolojilere dönüştüğü yorumunu yapmıştır. Son olarak sözü alan Prof. Dr. İsmail YAKIT, Selefi örgütlerin Kur’an’daki cihat ayetlerini yanlış yorumladığını, bu yorumların bilinçli olarak ideolojik bir çatışma sebebi hâline getirildiğine değinmiştir. Panel, Prof. Dr. Nadim MACİT’in Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü’nün Türkiye ve Türk dünyasının güvenliğini önemsediğini ve bu kapsamda bilimsel etkinliklerle katkı sunmaya çalıştığını; İslâm dünyasının akıl ve bilim yolunda ilerlemesinin kendi medeniyetinin var olması açısından büyük önem arz ettiğini ifade ettiği cümlelerle tamamlanmıştır.
Panelin tamamlanmasından sonra Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü müdürü Prof. Dr. Nadim MACİT; panel konuşmacıları Akdeniz Üniversitesi E. öğretim üyesi Prof. Dr. İsmail YAKIT, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Zeki İŞCAN, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Hilmi DEMİR’e teşekkür belgelerini vermiş; fotoğraf çekimlerinin ardından panel sonlanmıştır.
Etkinliğe ait fotoğraflara ulaşmak için aşağıdaki bağlantıya tıklayabilirsiniz.
https://photos.app.goo.gl/VUveitsXSbsmEVKf8
